Kızılcık
Kızılcık, Ülkemizin zengin bitki örtüsünün güzelliklerinden olan kızılcık, bazı bölgeler de “Kiren, Ergin” adıyla bilinir. İnce dallardan oluşan gövdesi ile normal bir ağaçtan daha çok öbek şeklinde çalıyı andırır. Daha çok su kenarlarında yetişen kızılcık, yüksekliği dört beş metreyi bulabilir. Bu yüksekliğe ulaştığında dallarının çapı 3-5 cm.’ye ulaşır. Daha çok Karadeniz bölgesinde yetişen kızılcık, diğer bölgelerimizde de yetişmektedir.
Şubat sonu mart ayı başında beyaz sarı çiçek açan ağaç eylül ekim aylarında yapraklarını dökerek olgun kızılcık meyveleri oluşur. Meyvelerin rengi açık, koyu kırmızı şeklinde parlak olup tadı ekşi, tatlı arasında, zeytinden biraz daha küçük yapılıdır. Dalları esnek esnek ve dayanaklı bir yapıdadır. Dalların sağlamlığı yoğunluğundan kaynaklandığında odunu suda batar. Kızılcığın dallarından sopa ve baston yapılır, kabuğu boya yapımında kullanılır. Ayrıca yapraklarından elde edilen tenin asit ile berraklaştırma işlemleri yapılır.
Her öğün ve ara öğünler de tüketilebilecek kızılcığın; çiçekleri, meyvesi, çekirdekleri, ağaç kabuğu, ve ağaç kökü ile tam bir şifa deposudur. Kışın ocak şubat aylarında tezgahlar da taze olarak bulunabilir. İçeriği C vitamini ve lif yönünden oldukça zengin bir vitamin deposudur. Ayrıca içeriğinde bulunan fosfor, demir, manganez, potasyum ve gümüş ile bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve hastalıklarla mücadele konusunda oldukça etkilidir.
Kızılcık meyvesi yüzde 45 kilo kalori ile yüksek enerji sağlarken, yüzde 10’luk karbonhidrat yoğunluğu ve yüksek lif değeriyle de diyet programlarının vazgeçilmez besin kaynağı konumundadır. Reçel, marmelat, şerbet, komposto gibi besin ürünlerine dönüştürülerek kullanılabilir. Ayrıca kaynatılan kızılcık meyveleri şeker eklendikten sonra konserveye dönüştürülerek saklanabilir.
Kızılcığın insan vücuduna etkileri nelerdir?
Kızılcık asırlardan beri insan sağlığına hizmet eden yaratılış mucizesidir. Tıp tarihi üzerine yapılan araştırmalarda ünlü tıp hekimi İbni Sina’nın kızılcık kullanarak hastaları iyileştirdiği anlaşılmıştır. Kızılcık aynı zamanda sıtma (kinin) ilacı olarak ta asırlarca kullanılmış bir meyvedir.
Kızılcık meyvesi çekirdekleri havanda dövülerek su eklendikten sonra hamur kıvamına getirilerek küçük tabletler şeklinde kullanılabilir.
Tuvalet temizliği önden arkaya doğru yapılmalı, her insanda olabilecek idrar yolları enfeksiyonlarını önlemek ve böbrek taşlarını düşürmek için kızılcık şerbeti içilmesi önerilmektedir. Özellikle bağırsaklarda kolera veya sıtmaya neden olan başta koli basili olmak üzere bir çok enfeksiyonun ilerlemesinin durdurulması ve vücudun hastalık ile daha kolay savaşmasını sağlar. Bu tabletler yemeklerden önce çiğnenerek veya su ile yutularak alınabilir.
İnsan vücudu biyolojik saat ile çalışır. İnsan bedenler en çok gece 23 ile sabah 05 arasında kendini yeniler. Bu yenileme hasta bedenler içinde iyileşme süreci anlamına gelir. Beyin epifez bezi tarafından salgılanan melatonin hormonu iyileşme sürecini artırmaktadır. Dışarıdan alınan Melatonin kızılcık meyvesinde bulunmaktadır. Ayrıca kızılcık suyu içildiğinde cilt yüzeyinde bulunan ışığa duyarlı pigmentler kendini yenilediğinden beyine gönderilen verilerin yüksek doğruluk oranları beyin biyolojik saati hakkında doğru kararlar vermesini sağlamaktadır. Yüksek melatonin kanser tedavisinde etkili sonuçlar vermektedir.
Damarların esnek bir yapıya sahip olması ile olası kalp krizlerinin hafif atlatılmasına neden olur. Kızılcık özellikle bünyesinde bulunan antioksidan ve teninler kan ve damarlar içinde yağ ve kalsiyum birikmesine engel olmaktadır. Bununla birlikte damar tıkanıklığı varis ve diğer damar hastalıklarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Kalp damar sağlığını korunması için kızılcık kullanımı artırılmalıdır.
Kızılcık içeriğinde bulunan tenin asit diş üzerinde bulunan bakterilerin uzaklaşmasını sağlayarak çürümelerine engel olmaktadır. Aynı zamanda ağız ve diş sağlığının korunması için önemli bir üründür.
Kızılcık meyvesinin diğer faydaları,
Kışın soğuk havalarda kızılcık şerbeti içildiğinde yüksek C vitamini içerdiği nedeniyle grip, nezle gibi hastalıklar ile daha kolay mücadele edilmektedir. Bununla birlikte saç, cilt ve tırnak sağlığının korunmasına yardımcı olur. Kızılcık şerbeti akciğerleri temizleme özelliği bilinir, bu haliyle sigara tiryakileri mutlaka bu şerbetten içmeliler. Akciğer hastalıklarından olan bronşit, astım ve ilerlemiş zatürre durumlarında da mutlaka kullanılmalıdır.