Dejavu nedir? İşte Dejavu’nun nedenleri ve merak edilenleri…
Hayatınızın belirli dönemlerinde “Bu olayı önceden yaşamıştım”, “Sanki burayı daha önce gördüm” gibi cümleler kurduysanız ve bunun ne olduğunu merak ediyorsanız yaşadığınız bu hissin tarifi dejavudur. Peki dejavu nedir, neden olur, kimlerde görülür? Dejavu bir hastalık mıdır? Tüm bu soruların cevapları haberimizde…

Yapılan araştırmalara göre insanların 3’te 2’si hayatları boyunca en az bir kere dejavu hissini yaşıyorlar. Genellikle 15 ila 25 yaşları arasındaki kişiler arasında görüldüğü saptanan Deja vu hakkında merak edilenleri haberimizde detayları ile birlikte bulabilirsiniz….

DEJAVU NEDİR?

Fransızca’da déjà (daha önceden) ve voir (görmek) kelimelerinden oluşan, Déjà vu (deja vü), yaşanılan bir olayı daha önceden yaşamışlık veya görülen bir yeri daha önceden görmüş olma duygusu, anı daha önceden yaşamışlık hâline denir. Olayın daha öncesinde yaşandığını hissedenler, detay ve neden kısmını genellikle hatırlamazlar. Deja vu bir hastalık değildir. Yapılan çeşitli araştırmalara göre, Deja vu beynin işleyişindeki küçük bir anomaliden kaynaklanmaktadır ve bu duygunun ara ara yaşanması dejavu hastası olduğunuz anlamına gelmez ancak, bu hissiyat sürekli olarak tekrarlanıyorsa o zaman hastalıktan şüphelenilebilir.

DEJA VU KİMLERDE GÖRÜLÜR?

Şizofreni, anksiyete bozukluğu ve depresyon rahatsızlıkları olanlarda daha sık görüldüğü öne sürülüyor. Ancak yapılan araştırmalar, bu hastalıklarla Deja vu’nun bir bağlantısının olmadığını göstermektedir. Deja vu, en çok epilepsi hastalarında ortaya çıkıyor. Nöbet öncesinde bilinç açık iken ortaya çıkan dejavu, kişinin daha şiddetli ataklar geçirmesine neden olabiliyor. Bu nedenle özellikle çocukluk ve ergenlik dönemlerinde Deja vu çok fazla yaşanıyorsa doktora başvurulmalı ve epilepsi hastalığı olup olmadığı anlaşılmalıdır. Yetişkinlerde ise bu durumun yaşanması stres, yorgunluk veya diğer sebeplerden kaynaklanabilmektedir.

DEJA VU’NUN NEDENLERİ

İlk kez 1876’da Fransız Fizikçi Emile Boiraç tarafından kullanılan dejavu kavramı, bilim literatüründe ise 1928’de Edward Titchener’in Bir Psikoloji Kitabı isimli eserinde tanımlanmıştır. Dr. Titchener’e göre beyin, deneyime yönelik kesin bir algı üretmeden önce kısmi bir algı yaratmakta, bu kısmi algı da dejavu hissinin yaşanmasına neden olmaktadır.

Dejavunun bilimsel açıklamasında; Beynin sağ lobu ile sol lobunun milisaniyeden daha küçük bir zaman farkı ile çalışması, bir taraf diğer taraftan önce algıladığı için, geç algılayan taraf bu olayı daha önce yaşamış gibi olur. Sinir aksonlarındaki minik bir sapmadan kaynaklanır. Araştırmalardan elde edilen sonuçlara göre, temporal lob krizleri gelmeden hemen önce Deja vu yaşanabilmektedir. Bu yakınlık, nörolojik düzeyde anomoli yaratacak elektrik akımlarının Deja vu’ya neden olduğu sonucunu güçlendirmektedir. Ayrıca Deja vu’nun Alzheimer hastalığının erken tanısında faydalı olabileceği görüşleri de ileri sürülmektedir. Fakat bu teori henüz doğruluk kazanmamıştır