D vitamini eksikliği konusunda birkaç durum mevcut. Güneşte durmaktan çekiniyorsanız, süte karşı alerjiniz var ise veya çok katı bir vejeteryan diyeti yapıyorsanız D vitamini eksikliği yaşıyor olmanız muhtemeldir. Güneş ışığına maruz kalmak, vücudunuzdaki D vitamini üretimini arttıracaktır. Ayrıca doğal olarak alabileceğiniz birkaç yiyecekte de D vitamini bulunmaktadır. Bunlar balık, balık yağı, yumurtanın sarısı ile süt ve tahıl bakımından zenginleştirilmiş yiyeceklerdir.
D vitamini güçlü bir kemik yapısına sahip olabilmek için temel besinlerden biridir. Çünkü vücudun kullanacağı kalsiyumu yiyeceklerden alıp kullanmanızda yardımcı olur. D vitamini eksikliği raşitizm ile ilişkilidir. Bu hastalık kemik dokusunun düzgün bir şekilde mineralize edilmemesine ve bu duruma bağlı olarak yumuşak bir kemik yapısı ile birlikte iskelet deformasyonuna sebep olur. D vitamini eksikliğinde raşitizm ile birlikte pek çok hastalığın vücudunuzda gelişmesine olanak tanınır. Bu yüzden D vitamininin eksikliğinin sebepleri iyi algılanmalı ve önlem alınmalıdır.
D Vitamini Eksikliğinin Sebepleri Nelerdir?
Kişilerde D vitamini eksikliğinin oluşmasının pek çok sebebi bulunmaktadır. Bunlar;
Yeme Alışkanlığı: Katı bir şekilde vegan diyeti yapan kişilerin gerekli vitaminleri alamamasından kaynaklanır. Çünkü en doğal besleyiciler hayvan kaynaklıdır. D vitamini alabileceğiniz hayvan kaynaklı besinlere örnek olarak balık, balık yağı, yumurta sarısı, peynir ve kırmızı et verilebilir.
Güneş Işınları: Vücudun D vitamini üretebilmesi için güneş ışığına maruz kalması gerekmektedir. Ev bağımlısı olan kişilerde D vitamini eksikliği olması muhtemeldir. Bu yüzden güneşten kaçmayınız. Her fırsatta güneş ışınlarına maruz kalarak D vitamini eksikliğinden uzak durabilirsiniz.
Esmer Ten: Esmer tenli olan ve yaşı ilerleyen yetişkin kişilerin güneşe maruz kaldıklarında D vitamini üretimini engelleyen, melanin isimli bir pigment bulunmaktadır. Her ne kadar güneşe maruz kalsanız da D vitamini eksikliği yaşayabilirsiniz.
D vitamini Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
D vitamini eksikliğinin olup olmadığını anlamanın en iyi yolu kan testidir. Ayrıca bu durumun belirtilerini kendinizde meydana gelen değişmeler ile fark edebilirsiniz. Aşağıda maddeler olarak belirteceğimiz durumlar altında D vitamini eksikliğini algılayabilirsiniz.
1.Ten Rengi
Esmer tenli kişilerde D vitamini eksikliğinin olması daha muhtemeldir. Çünkü normal bir ten rengine sahip olan insanların güneşe maruz kalarak ürettikleri D vitaminini, aynı miktarda üretebilmek için 10 kez daha fazla güneş ışınlarına maruz kalmaları gerekmektedir. Esmer tenli kişilerin ciltleri güneşe karşı doğal bir korumaya sahiptir.
2.Yaş Faktörü
İnsanların yaşı ilerledikçe güneş ışınlarına maruz kalmak gitgide daha az etkili hale gelecek ve D vitamini üretimi azalacaktır. Ayrıca yine yaşın ilerlemesi ile böbreklerin D vitaminini, kullanılabilir bir enerjiye dönüştürmedeki verimi azalır. Bu yüzden 50 yaş ve üzeri kişilerin sık sık D vitamini eksikliği için gerekli kontrolleri yaptırması ve gerekli önlemleri alması gerekmektedir.
3.Aşırı Kilo ve Obezite
D vitamini yağda çözünebilir bir vitamin özelliği taşımaktadır. Bu da vücut yağlarının D vitamini toplamada bir lavabo görevi göreceği demektir. Kilosu daha fazla olan kişilerin, zayıf kişilere göre daha fazla D vitaminine ihtiyacı olacaktır. Ayrıca kas kütlesi fazla olan kişilerin yani sporcuların da D vitamini ihtiyacı normal insanlara göre daha fazladır.
4.Kemik Ağrısı
Yapılan bir diğer araştırmaya göre D vitamini eksikliğini anlamanın bir diğer yolu da kemik ağrılarıdır. Bu eksikliği yaşayan kişilerin osteoporos olma ihtimallerinde artış görülmüştür. D vitamini eksikliğinde kalsiyum, kolajen matrikslerine dönüştürülüp, kemiklere yollanır. Kalsiyum da kemikler için bir yapı taşı görevi gördüğü için eksikliği, kemik ağrılarına sebep olabilmektedir.
5.Bağırsak Sorunları
D vitamini yağda çözünebilir bir vitamin olduğu için eksikliği sırasında, mide-bağırsak sisteminin yağ emme kabiliyetini kısıtlar. Daha az yağ emmek de daha az D vitamininin vücutta ve özellikle mide-bağırsak bölgesinde tutulacağı anlamına gelir. Böyle bir durumda da mide-bağırsak sorunlarının yaşanması oldukça muhtemeldir.
6.Aşırı Terleme
Terleme aslında oldukça sağlıklı bir kavramdır. Ancak D vitamini eksikliğinde görülmesi en muhtemel belirtilerden biri de aşırı terlemedir. D vitamini eksikliğinde vücut sıcaklığı artar ancak vücut aktivitesi sabit kalacağı için terleme çok sık gerçekleşmeye başlar.
D Vitamini Eksikliği Nasıl Teşhis Edilir?
Vücudunuzda bulunan D vitamininin miktarını teşhis etmenin en iyi yöntemi 25 Hidroksi D vitamini kan testidir. Yukarıda belirtilen semptomlar ile D vitamini eksikliğinizi anlayabilir ve bir hastaneye giderek D vitamini eksikliği için gerekli testleri yaptırabilirsiniz.
D Vitamini Eksikliğinin Tedavisi Nasıl Yapılır?
D vitamini eksikliğinin tedavi işlemi günlük yeme alışkanlığınız içerisine D vitamini takviyesi yapmaktan geçmektedir. Gerekli takviyeler yapılarak optimal sağlığınızı yeniden elde edebilirsiniz. Balık, balık yağı, yumurta sarısı ve benzer diğer D vitamini içeren kaynakların ilavesi ile D vitamini açığınızı kapatabilirsiniz. Ayrıca güneşe maruz kalmak da bu amacınıza hitap edecektir.
D vitamininin sağlıklı olarak vücudunuzda bulunması gereken miktarı 50-70 ng/ml’dir. Bu miktarın arasındaki tutarı elde etmek için güneşe maruz kalmanız gerekmektedir. D vitamini 50 ng/ml altında kaldığında eksiklik, 50-70 ng/ml olduğunda optimal seviye, 70-100 ng/ml arasında kalp hastalıkları ve kanser tedavisinde gerekli seviye ve son olarak 100 ng/ml üzerindeki bir seviyede aşırı miktar olarak telaffuz edilmektedir.
D Vitamini Eksikliğinde Meydana Gelen Hastalıklar
D vitamininin vücudumuz için oldukça faydalı etkileri vardır. Bunlar kemik sağlığını güçlendirmek, kas gelişimini sağlamak ve yüksek kan basıncını düşürmek olarak ifade edilir. Ayrıca doku sertleşmesi rahatsızlığını da azalttığı bilinmektedir. Ek olarak bu durumun tam tersi yani D vitamininin eksikliği de vücuda zararlıdır. Vücut sağlığınızı düşürücü etkiler yapar. D vitamini eksikliğinde kemik ağrıları artar, kas zayıflıkları meydana gelir, depresyon ihtimalleri yükselir ve kan basıncında yükselmeler olur.
Kişilik bölünmesi: Akıl sağlığının bozulması ile meydana gelen bir durumdur. Yapılan nörolojik araştırmalara göre D vitamini eksikliği olan olgun kişilerde alzheimer benzeri belirtiler meydana gelir. Bunlar düşünme de, davranışlarda ve hafızada çeşitli negatif etkiler olarak gözlenmektedir.
Prostat Kanseri: D vitamini eksikliğinde meydana gelen hastalıklardan biri de prostat kanseridir. 40-79 yaşları arasındaki 667 erkek üzerinde yapılan birtakım araştırmalara göre D vitamini eksikliğinde kan seviyesinde düşmeler ve buna bağlı olarak prostat kanserinin daha rahat gelişebildiği gözlenmiştir.
Şizofreni: D vitamini eksikliği olan kişilerde, D vitamini eksikliği bulunmayan kişilere göre şizofreni hastalığının görülmesi ihtimali çok daha fazladır.
Kalp Hastalıkları: Yapılan birtakım araştırmalar sonucu D vitamini eksikliği görülen kişilerde aynı zamanda kalp hastalıklarında da artış olduğu belirlenmiştir. D vitamini eksikliğinde artan kan basıncı, arterlere daha fazla baskı yapacak ve bu durumun sonucu olarak koroner kalp hastalıkları gelişme olanağı bulacaktır.