ÇOCUKLARDA İSHAL
Bebeklerde İshal – Bebeklerde İdrar Yolu Enfeksiyonu
Çoğu çocuk zaman zaman ishal rahatsızlığı yaşayabilir. Genellikle hafif ve kısa olduğunu hatırlatmak isteriz. “Akut” ishaller 1 haftadan daha az sürer. Yine de, rahatlatmak ve hatta ishal önlemek için ne yapacağını bilmek önemlidir. İshal çocuğunuzun vücudundan su ve tuzun hızlı bir şekilde dışarı atılmasına sebep olur. Buna dehidrasyon denir. Doğru ve zamanında tedavi edilmediği takdirde İshal tehlikeli olabilir. Dehidrasyon, özellikle bebekler ve küçük çocuklar için çok tehlikeli olabilir. Tedavi edilmezse çocuklarda ölümle bile sonuçlanabilir.
Çocuklarda İshalin Nedenleri
İshal sık ve sulu kaka şeklinde ya da sulu bağırsak hareketleri yaratan ve genellikle virüslerin, bakterilerin veya parazitlerin neden olduğu mide-bağırsak enfeksiyonları tarafından meydana gelir.
Belirli mikroplar ishale neden olabilir. Sanitasyon, ekonomik kalkınma ve hijyen seviyesine bağlı olarak coğrafi bölgeler arasında değişebilir. Bağırsak bakterileri ya da parazitler bitkilerden veya içme suyundan çocuklara geçebilir. Örneğin, kötü sanitasyon ya da yanlış insan atıkları gübre olarak kullanılır. Bu ortamda yetişen meyve sebzeleri de tüketen çocuklarımız ishal olurlar. Gelişmekte olan ülkelerde genellikle ishal salgınları daha çok vardır.
Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere gelişmiş ülkelerde, ishal salgınları daha sık görülme şekli kirlenmiş su kaynakları, yada bakımsız çocuk bakım merkezlerinden, ya da “gıda zehirlenmesi” gibi durumlarda ve kişiden kişiye temas şeklinde ortaya çıkmaktadır.
Genel olarak, ishale neden enfeksiyonlar son derece bulaşıcıdır. Vakaların çoğu ishal olan bir kişinin diğer kişiye bulaştırmasıdır. Bazı enfeksiyonlar daha çok bulaşıcı olabilir.
Ishale neden olan enfeksiyonlar aşağıdaki yollarla yayılır:
Kirli eller
Kontamine yiyecek veya su
Bazıhayvanlar
Kirli bebek bezi ya da tuvalet yani dışkı ile doğrudan temas
Bulaşıcı mikroplar ile temas çocuğun ishale yakalanma riskini çoğaltır. Tuvaletlerde olan oyuncaklar, değişen tablolar, yüzeyler, yiyecek hazırlayan kişinin bu yüzeylere dokunması halinde çocuklara bulaşır. Çocuklar böyle bir tuvalet ya da bu oyuncağı ellediğinde, nu kirli yüzeye dokunarak ve sonra ağızlarında parmaklarını dokundurduklarında enfekte olabilir.
Virüsler
İshalin en yaygın bir nedenidir. Viral gastroenterit rahatsızlığı genellikle bulantı ve kusmaya neden olabilir. Mide gribi olarak adlandırılır.Birçok farklı virüs oldukça bulaşıcı olduğu için hızlı bir şekilde ev, okul ya da kreşlerden dolayı geçebilir. Viral gastroenteritlere neden olabilir. Semptomlar genellikle sadece birkaç gün sürecek olmasına rağmen, yeterli sıvı alımını alamıyorsanız çocuklarda özellikle bebeklerde vücut susuz kalacağından dolayı istenmeyen sonuçlarla karşılaşabilir.
Rotavirüs enfeksiyonu çocuklarda viral gastroenterit görülmesinin en sık nedenidir.Tüm belirtileri olmasa da Rotavirüs enfeksiyonunun, genellikle belirtisi sulu ishallere neden olmasıdır. Rotavirüsü özellikle çocuk bakım merkezlerinde, çocuk hastanelerinde, kış aylarında ve ilkbahar aylarında ishal salgınlarına neden oldur, ancak şimdi bebekler için tavsiye edilen bir aşı Rotavirüs enfeksiyonu vakalarının yaklaşık% 75 ve% 98 arasında önlemek için bulunmuştur. yatış gerektiren ağır vakalarda bazı durumlarda olmaktadır.
Özellikle yaz aylarında, çocuklarda ishale neden olabilir virüslerin başka bir grup, özellikle enterovirüsler olan coxsackievirus .
Bakteriler ve Parazitler
Bakteri ve parazitler birçok farklı GI ve ishale neden olabilir. Bu bakteri ve parazitler
colibakterileri: En E. E. coli enfeksiyonları ile yayılır. Kontamine yiyecek , hayvan gübresi ile temas edildiğinde az pişmiş hamburger köftesinde veya yıkanmamış meyve olarak çocukları etkileyen enfeksiyonlar bu bakterilerden bulaşır. Aynı zamanda kirli yüzme suyu ve hayvanat bahçesindeki cisimlere yakın temas yoluyla yayılır.
Salmonella enteritidisbakterileri: Amerika Birleşik Devletleri’nde, çiğ ya da az pişmiş tavukta ve yumurtada bulunur. Bu bakteriler gıda zehirlenmelerine neden olmaktadır. Özellikle yaz aylarında daha hızlı yayılır.
Campylobacterbakterileri: Bebekler ve gençlerde en sık görülen bir bakteridir. Özellikle yaz aylarında, bu enfeksiyonlara sebep olur. Bakteriler genellikle çiğ ve az pişmiş tavukta bulunur.
Shigellabakterileri: Shigella enfeksiyonu olarak da adlandırılır. Shigella bakterileri hastanelerde ve çocuk bakım merkezlerinde kolaylıkla yayılır. 2 ila 4 yaşında çocuklarda enfekte olması muhtemeldir.
Giardiaparazit: Giardia paraziti(diğer bir adı giardiasis) kolayca çocuk bakım merkezlerinde yayılır. Temiz olmayan akvaryumlardan ve müzelerde su kaynaklarında, özellikle su parkları ve kirli havuzlarda veya göllerden dolayı bulaşır.
Cryptosporidiumparazit: Özellikle içme ve eğlence su merkezlerinde bulunan bu parazit genellikle çocuk bakım merkezleri ve diğer kamu yerlerde ishale Cryptosporidiosis parazitinin etkileri genellikle 2 hafta veya daha fazla sürebilir. Çocuklarda sulu ishale neden olabilir.
Enfeksiyonlar ishale sebep olduğundan birçok çocukta birkaç hafta ya da daha uzun sürebilir.
Belirti ve bulgular
Semptomlar genellikle birkaç günden fazla sürer. İshalin ardından kramp tarzında karın ağrısı ile başlar. Oluşan diğer belirtiler ishale neden virüsler, bakteriler ve parazitlerdir. Bebeklerde ve çocuklarda en yaygın belirtileri şöyledir:
Ateş
İştah kaybı
Bulantı
Kusma
Kilo kaybı
Viral gastroenterit vakalarında, çocuklarda sık sık ishalin ardından ilk olarak ateş ve kusma gelişir.
Önleme
İshale neden enfeksiyonlardan çocukları engellemek neredeyse imkânsızdır. Burada olasılığını azaltmaya yardımcı olmak için bazı önlemler alabiliriz.
Çocuklarınıza öğreteceğiniz ve sizinde bu konuda yardım edeceğiniz ilk kural ellerini yıkamak, özellikle tuvaleti kullandıktan sonra ve yemekten önce, ellerini iyice yıkamalarını söylemeliyiz. El yıkama kişiden kişiye geçirilen ishal enfeksiyonlarını önlemek için en etkili yoldur. Çocuklar, kendi tırnaklarını yemeyi severler veya başparmaklarını emmeyi, kirli elleriyle yemek yemeyi çok severler. Ancak vücuda bulaşıcı mikroplar taşınır. Bu mikroplarda çocuklarda ishale sebep olur.
Bulaşıcı mikropların yayılmasını önlemek için tüm yüzeyleri(banyo,mutfak, wc) temiz tutun.
Meyve ve sebzeyi yemeden önce iyice yıkamalıyız.Gıdalarda ve sularda bulaşıcı mikroplar olabilir.
Mutfak gereçlerini ve mutfak aletlerini çiğ et, özellikle kümes hayvanları ile temas ettiğinizde mutlaka yıkayınız.
Buzdolabında etleri fazla bekletmeden kısa sürede mümkün olduğunca ve pembe olana kadar pişirin.Aynı zamanda bekletmeden tüketmeye özen gösterin. Buzdolabında bekletilen yada pişirildikten sonra uzun süre yenmeyen etler bakteri ve virüse çok açıktır.
Yerel sağlık yetkilileri, güvendiğiniz markalı suları ve sertifikalı firmaların sularını çocuklarınıza içermenizi tavsiye ederler.Musluktan su içmemelisiniz. Sadece şişelenmiş suları ve diğer içecekler yerine su içmek daha güvenli olabilir. Sokak satıcılarından hazırlanan gıdalar satın alırken bir kez daha düşünün. Denetlemelere maruz kalmayan hiçbir yerden çocuklarınıza asla yemek ve içecek içirmeyin. Evde ailenize yemek hazırlamak için kullandığınız aynı lavaboda evcil hayvan kafesleri veya kâse yıkamayın.
Evcil hayvanlarınızın beslenme alanlarını (sürüngen özellikle)ve aile yeme alanları ayrı tutun.
Hangi Durumlarda Doktora Gitmeliyiz?
Çocuğunuz ishalse ve aşağıdaki belirtiler başlamışsa hemen doktorunuza başvurunuz:
İshal şiddetli ve uzun süreli ise,
102 ° F veya daha yüksek ateş
Tekrarlanan kusma, sıvı içmeyi reddetmesi
Şiddetli karın ağrısı
Kan veya mukus içeren ishal
Çocuğunuz susuz gibi görünüyorsa derhal doktorunuzu arayın. Dehidratasyon belirtileri şunlardır:
Kuru veya yapışkan ağız
Az veya hiç gözyaşı dökememe, ağlayamama
İçe çökmüş gözler
Bebeklerin bıngıldak kısmının yumuşaması
Bir bebekte 6 ila 8 saat boyunca idrar çıkışı olmaması veya koyu sarı bir idrarın olmaması
Daha büyük çocuklarda 12 saat boyunca idrara çıkamamak.
Uyuşukluk veya sinirlilik
Çocukta yorgunluk veya baş dönmesi
Çocuğunuz Bakımı
Hafif ishal olan çocuğunuzun normal hareket etmesine ve yeterince yemek yemesinde genellikle endişe edilecek bir durum söz konusu değildir. Hafif ishal genellikle bir kaç gün içinde geçer. Çocuklarınızın bol bol dinlenmesini sağlayınız.
Çocuğunuz aşırı susuz kalmadıysa özellikle 1 yaşındaki çocuklar için anne sütü veya formül içeren süt de dahil olmak üzere her zamanki gıdaları ve sıvıları vermekten çekinmeyin. Ayrıca doğru beslenme sunmanız gerekir. Düzenli bir diyet ishal süresini azaltabilir. Tabii ki, ishal sona erene kadar bir çocuğunuzun diyetine dikkat etmeniz gerekir. İshal yapıcı besinler vermeyiniz.
Antibiyotikler veya antiviral ilaçlar çoğu çocuklarda kendi başlarına kurtarmak için bakteri ve virüslerin yol açtığı ishal vakaları için yeterli olmayabilir. Ancak antibiyotikler bazen çok küçük çocuklara verilebilir. Ya da bağışıklık sistem zayıf çocuklara da bakteriyel enfeksiyon (örneğin salmonellozis gibi) vücuda yayılmasını bir önlemek içinbu ilaçlar verilir.
Hastalık bir parazitten olduğu düşünülüyorsa tedavi veya hastalık seyrini kısaltmak için antiparaziter ilaçlar verilir. Doktorunuz çocuğunuzdan gaita(kaka) tahlili isteyebilir. Bir dışkı örneği ishale (bakteri, virüs, parazit veya) neden olan hangi mikrop olduğunu görmek için laboratuarda incelenmesi gerekir.
Eğer doktorunuz bu ilaçları kesmeniz gerektiğini söylediğinde, ilaçlara devam etmeyin.
Bir ishalin tedavisinde birincil endişe sıvıları ve (tuzlar ve mineraller) ishal, kusma ve ateş ile gelen vücuttan kaybedilen elektrolitlerin yerine geçen sıvı kaybının miktarı, kusma ve ishal şiddetine bağlı olarak, doktorunuz çocuğunuz için gerekli tedaviyi hızlı bir şekilde uygulayacaktır.
Çocuğunuzun düzenli diyet devam edin ve dehidratasyon belirtisi varsa ishal devam ederken kayıp olanlar yerine daha çok sıvı vermek gerektiğini unutmayın.
Bebeklere ek anne sütü ya da formül mamalar verilebilir.
Susuz kalan çocuklarda kayıp sıvıların yerine bir oral rehidrasyon sıvısı (ORS) kullanın.
Geçmişte doktorlar tarafından veliler tarafından kullanılan veya önerilen “berrak sıvı” artık ishal çocuklar için uygun değildir. Bu sular: düz su, soda, zencefilli gazoz, çay, meyve suyu, jelatin tatlılar, tavuk suyu veya spor içecekleri. Bunlarda şeker ve tuz karışımı yoktur ve hatta ishali daha da kötüleştirebilir. Bebekler ve küçük çocuklar gerektiğini asla o sodyum, potasyum ve diğer önemli mineral ve besin yeterli miktarda içermediği için tek başına bu suları vermeyin.
Doktorlar genellikle hafif dehidrasyon belirtileri gösteren çocuklarda hızla vücut sıvılarını yerine oral rehidrasyon çözümleri verilmesi önerilir. Bunlar reçetesiz olarak eczanelerde mevcuttur. Doktorunuzun önerdiği tedavi dışına asla çıkmayın. Hangi ilacı verdiyse kesinlikle o ilacı kullanın. İshal hastalığı basit gibi görünebilir. Ancak gerekli önlemler ve tedaviler olmazsa oldukça tehlikelidir.
Birkaç saat dehidratasyon verilen çocuğa bazı durumlarda, ishal şiddetli ise çocuklar hastanede yatarak IV(damardan) olarak sıvı almaları sağlanır.